در اين زمانه اي كه مشغله ي انسان ها زياد است و دسترسي به اساتيد كه بخواهيم خدا را تعقلي جستجو كنيم تا از تقليد به در آييم همانطور كه قرآن مي فرمايد و فرصتي نيست،
تكليف انسان در جستجوي خدا چه مي شود؟
از يك طرف زمان و مشغله ها اجازه نمي دهد در پي تعقل باشيم و از طرف ديگر دسترسي به اساتيد فن كم است و اگر كسي وجود دارد از فلسفه نمي داند كه راهنمايي كند و از فلسفه نمي داند و او هم بيشتر به تقليد دعوت مي كند حال براي ايمان آوردن و برون شد از ظلماتي كه فرموده ايد و گذر از تنهايي و رسيدن به يك هادي و راهبر چه بايد كرد؟
اين نيز يكي ديگر از شبهاتيست كه ما بدان گرفتاريم
از اشتباهاتي كه رايج شده
اينكه ميپنداريم
اين ما هستيم كه به دنبال خدا ميگرديم
و به دنبال هادي و راهبر
و به دنبال يك هدايتگر
اما وقتي به قرآن مراجعه ميكنيم
وقتي به سنتهاي الهي مينگريم
ميبينيم كه قضيه برعكس است
در روايات ما هم اين مطلب ذكر شده
اينكه
ابتدا خداوند است كه به سراغ ما ميآيد
اوست كه هدايت را آغاز مينمايد
اوست كه حجت را بر همه تمام ميكند
بر تكتك آدمها
ما گمان ميكنيم آنكه در جنگلها زندگي ميكند
در عمق جنگل
و دسترسي به كتابهاي آسماني ندارد
به هادي و راهبر
او پس بايد از گمراهان باشد
و دليلي ندارد تا هدايت شود!
اما خداوند در قرآن تأكيد دارد كه براي هر امتي هادي ميفرستد
و براي هر انساني
اتمام حجّت مينمايد
حتي اگر در اعماق بلاد كفر ساكن باشد
پيامبران را خداوند ارسال كرد
بدون آنكه ما به دنبالشان باشيم
و از خداوند هادي خواسته باشيم
بنابراين
با توجه به تعاليمي كه از روايات فراگرفتهايم
و آنچه در قرآن ذكر شده
مسير هدايت از خداوند آغاز ميشود
او ابتدا پل ميزند
وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْ وَيَتُوبُ اللَّـهُ عَلَى مَن يَشَاءُ وَاللَّـهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (التوبة: 15)
وَآخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَآخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّـهُ أَن يَتُوبَ عَلَيْهِمْ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (التوبة: 102)
وَآخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللَّـهِ إِمَّا يُعَذِّبُهُمْ وَإِمَّا يَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَاللَّـهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (التوبة: 106)
در آياتي كه توبه به خداوند ارجاع داده شده
بعضي گفتهاند
توبه به معناي روي برگرداندن به سمت شخص است
و اينكه گفته شده خداوند توبه ميكند
اين است كه خداوند ابتدا به سوي آن فرد رو ميگرداند
و توجه ميكند
ظاهراً در روايات هم هست
اينكه وقتي فردي احساس ميكند حال توبه دارد
بداند كه ابتدا خداوند به او رو كرده است
كه چنين حالي به وي دست داده
ما نبايد فراموش نماييم
كه خداوند ما را فراموش نكرده است
و اوست كه از ابتداي خلقت بشر
خود را مكلف كرده تا او را هدايت نمايد
علماي ما «قاعده لطف» را دليل اين هدايت ميدانند
و دليل نبوّت
و خداوند شرايطي را بري هر فرد فراهم ميكند
تا به راه راست هدايت شود
خداوند وعده كرده كه هيچ كس را بدون حجّت عقاب نميكند
و قبل از مرگ
حجّت را تمام ميكند
تا در صحراي محشر
هنگام حساب و كتاب
زبان كسي دراز نباشد!
قُلْ فَلِلَّـهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ فَلَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ (الأنعام: 149)
اما مسير حجيّت و هدايت اينطور نيست
كه بر هر مرد و زني آياتي مانند قرآن نازل گردد
يا الهام و وحي به سراغ وي بيايد
هدايت تدريجيست
هر فردي در اتفاقات روزمره زندگي
دچار ابتلائاتي ميشود
و موضعگيريهايي ميكند
اگر در اين موضعگيريها مسير عدالت و انصاف را پي گرفت
خداوند او را پلهپله ارتقاء فهم ميبخشد
مثال:
در يك دعواي خانوادگي ساده
متوجه ميشود حق با فلانيست
ولي به خاطر اينكه طرف دعوا بردار خودش است
ترجيح ميدهد طرف برادر را بگيرد
و به ناحق رأي دهد
اين فرد در همين مسأله كوچك شكست خورده
از مسير هدايت دور شده
و از مراحل بالاتر فهم دور ميماند
اما اگر مسير انصاف را پيش گرفت
و از حق دفاع كرد
به مرحله بعد راه مييابد
و خداوند ملائكه بسياري خلق كرده
كه امور اين عالم را تدبير مينمايند
اينطور كه در روايات ما وارد شده
لذا
براي ملائك دشوار نيست كه تكتك آدمها را به حساب و كتاب آورند
براي ملائكهاي كه گفتهاند تكتك دانههاي باران را با حساب و كتاب فروميريزند!
موفق باشيد!