خيلي خوب بود
خيلي راضي
مريم امروز صبح كلاس داشت
توي تلويزيون
شبكه آموزش
سر ساعت 8
خيلي زود بيدار شدند
خيلي سريع رختخواب‌ها را جمع كردند
خيلي زود صبحانه خوردند
خيلي تند سفره را جمع كردند
هر كدام بشقاب و ليوان خود را شست
نيم‌ساعت به 8 مانده
همه‌شان خيره به تلويزيون
در انتظار
منتظر اين‌كه درس آغاز شود
ياد كودكي‌ام افتادم
آن روزها هم بود
مدتي از شبكه دو آموزش مي‌ديديم
وقتي موشك‌باران شده بود
تمام مدارس تهران را تعطيل كرده بودند
كلاس كه تمام شد
سه اتفاق عجيب افتاد
اول گزارش مريم بود:
«معلم ما يك درس رو سه ساعت طول مي‌كشيد ياد بده، اين تو نيم‌ساعت ياد داد!»
دوم
يادگيري كلاس‌پاييني‌ها
بله
در لابه‌لاي درس
آن‌ها نيز پاسخ مي‌دادند
به پرسش‌هاي معلم
سيداحمد و سيدمرتضي
وقتي
خيره به تلويزيون نگاه كرده بودند
انگار
آن‌ها نيز در كلاس درس رياضي هفتم شركت داشتند
الآن هر سه تايشان ياد گرفته‌اند
اولين بحث «توان» در رياضي را
چقدر خوب
چقدر كارآمد
چقدر با راندمان بالا
سوم هم ذهن من بود
دوباره بهم ريخت
و دوباره از نگراني‌ها پر شد
اين‌كه
سبك آموزش كهنه و پوسيده فعلي بايد عوض شود
دنيا عوض شده است
آموزش نبايد بشود؟
فناوري آمده است
آموزش نبايد فناورانه بشود؟
يادم هست اسكيپي را
كودكي كه با كانگرويي دوست بود
دور از مدرسه و تحصيل
از طريق يك تلويزيون با معلم ارتباط داشت
و سر ساعت بايد جلوي تلويزيون مي‌بود
آن روزها خيال مي‌كرديم اين شيوه آموزش آينده است
آرزويش را داشتيم
بله
يك چيز هست
كودكان در كنار هم چيزهاي ديگري نيز ياد مي‌گيرند
روابط اجتماعي را
دعوا كردن يا نكردن را
البته فحش و فحاشي هم را
پسران من كه از وقتي مدرسه رفته‌اند كلكسيوني از واژگان بي‌تربيتي شده‌اند(!)
اين خوب است
اين پرورش است
اين جامعه‌پذيري را افزايش مي‌دهد
از انزوا دور مي‌كند
كودك را با آينده‌اي كه خواهد داشت
همين امروز روبه‌رو مي‌كند
اما
اگر كودكان ما بتوانند آموزش‌هاي نظري را در خانه ياد بگيرند
از طريق تلويزيون
يا از طريق اينترنت
آن‌وقت
فقط براي آموزش‌هاي مهارتي به كلاس مي‌روند
براي نجاري و نقشه‌كشي و آهنگري و خياطي و آشپزي و شيشه‌بري و ...
بگذاريم روابط اجتماعي را در محيط كار فرا بگيرند
آيا آموزش دوازده‌ساله به پنج‌سال تقليل نخواهد يافت؟
وقتي راندمان يادگيري در خانه بالاتر است
تمركز بيشتر
فرصت فراوان‌تر
نمي‌بينيم وقتي كارتون و فيلم مي‌بينند چقدر تمركز دارند؟!
چه خواهد شد؟
به زودي لشكري از جوانان پُرتوان خواهيم داشت
هم دانش دارند
هم مهارت
هم وقت و فرصت كافي براي اقدام
فرصتي كه امروز به دليل طولاني بودن آموزش از دست مي‌دهند
اينها دنيا را متحوّل خواهند كرد
چنين جوانان پُرتوان و پُرفرصتي
دنيايي كه با گذشته فرق مي‌كند
چرا هنوز هر روز صبح سر صف بايستند و در كلاس بنشينند و زنگ تفريح تغذيه بخورند و ناظم سرشان داد بزند و سر كلاس هم معلم جلوي تخته درس‌شان بدهد؟!
قال أميرالمؤمنين(ع): «...لِتَسْتَقْبِلَ بِجِدِّ رَأْيِكَ مِنَ الْأَمْرِ مَا قَدْ كَفَاكَ أَهْلُ التَّجَارِبِ بُغْيَتَهُ وَ تَجْرِبَتَهُ، فَتَكُونَ قَدْ كُفِيتَ مَئُونَةَ الطَّلَبِ وَ عُوفِيتَ مِنْ عِلَاجِ التَّجْرِبَةِ، فَأَتَاكَ مِنْ ذَلِكَ مَا قَدْ كُنَّا نَأْتِيهِ وَ اسْتَبَانَ لَكَ مَا رُبَّمَا أَظْلَمَ عَلَيْنَا مِنْهُ» (نهج‌البلاغه، ن31)
همه اينها براى آن است كه با تصميم جدى به استقبال امورى بشتابى كه انديشمندان و اهل تجربه تو را از طلب آن بى نياز ساخته و زحمت آزمون آن را كشيده اند تا نيازمند به طلب و جستجو نباشى و از تلاش بيشتر آسوده خاطر گردى، بنابراين آنچه از تجربيات نصيب ما شده، نصيب تو هم خواهد شد (بى آنكه زحمتى كشيده باشى) بلكه شايد پاره اى از آنچه بر ما مخفى شده (با گذشت زمان و تجربه بيشتر) بر تو روشن گردد. (ترجمه مكارم)
