باز هم خيلي ساده
طلبهايشان را تبديل به سرمايه كردند
جدي؟!
آري
مگر ميشود؟!
كردند و شد
امروز در تمام بانكهاي دنيا
بدهيهاي مردم به بانك
يا بدهي دولت به بانك
جزء سرمايههاي بانك محسوب ميشود
يعني پولي كه بانك دارد
همين الآن
در اختيارش!
آن را ميتواند وام دهد و سود بگيرد
درست مثل ساير سرمايههايي كه واقعاً در اختيار دارد
توضيح بيشتر:
هزار تومان پول جمع كردهام
از مردم
كساني كه به من پول سپردهاند
تا ماه بعد بيايند و هزار و صد تومان بگيرند مثلاً
پول را ميدهم به يك تاجر
يا توليدكننده
هزار تومان ميدهم به او
كه برود و كار كند
ماه بعد هزار و دويست تومان به من بدهد
پس من يك سند دارم
كه طلبكارم
از كي؟
از آن تاجر
چقدر؟
هزار و دويست تومان
من همين امروز طلبكار هستم
اين طلب را فرض ميكنم پول نقد است
مگر پول نقد چيزي جز يك برگه كاغذ بدهي نبود؟
كه نشان ميداد من به مردم بدهكارم
همان اسكناس ديگر
اسكناس يك برگه بدهيست
حالا يك كاغذ بدهي هم من در اختيار دارم
كه ميگويد از آن تاجر طلبكار هستم
خب اين را هم ميتوانم وام بدهم
به يك تاجر ديگر
تاجر شماره دو
حالا تاجر شماره دو از من هزار و دويست تومان قرض ميگيرد
من هم سند طلبكاريام را نشان ميدهم
و او بايد هزار و سيصد تومان ماه بعد برايم پس بياورد
در مقابل پولي كه از من قرض گرفته است
نپرسيد كدام پول
من هزار و دويست طلب داشتم ديگر
اين سند خودش ميشود پول
حالا من ماه بعد بايد صد تومان به مشتري يك پس بدهم
به عنوان سود
در حاليكه قرار است صد تومان از تاجر يك سود بگيرم
و دويست تومان از تاجر دو
تازه سرمايهام هم كه قبلاً هزار تومان بود
هماكنون شده دو هزار تومان
[ادامه دارد...]