به نام خدا

در پارسي‌بلاگحل مشكل جبر و اختيار ۶

پنج‌شنبه ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۱ - ۷:۰۰ صبح

آسيدمنيرالدين(ره) از اساس با عليّت سر جنگ داشت
ناسازگاري عجيبي با چنين رابطه‌اي
مي‌گفت: عليّت يكي از آن زنجيرهايي است كه با آن دست خدا را بسته‌اند
همين فلاسفه‌اي كه خداپرست‌اند.
و اين آيه را مي‌خواند: «وقالت اليهود يد الله مغلوله»(مائده:64)
راه نجات از بن‌بست فلسفي جبر و اختيار را
سيدناالاستاذ در رهايي از رابطه عليّت مي‌دانست
كه اين شعار را صدر كتاب‌ها و جزوات مي‌نگاشت: «ويضع عنهم اصرهم والاغلال التي كانت عليهم»(اعراف:157)
كه اين عليّت دست و بال ما را بسته است!

استاد حسيني(ره) نتايج و آثار اعتقاد به عليّت را بررسي كرد
و به اين نتيجه رسيد كه اگر قائل به عليّت شويم
هيچ حركتي در جهان خلقت امكان نخواهد داشت
بگذاريد اين‌گونه تفسير كنم:

هر معلولي علّتي دارد
آن علّت هم علّت ديگري
نهايت اين سلسله علل هم به واجب بالذاتي باز مي‌گردد كه نياز به علّت ندارد
و علّت هم ندارد
خب، حالا توجه كنيد
اگر آن علّت باشد (كه هست)
معلول او بايد باشد
و اگر آن معلول باشد ...
هلمّ جرّا
تا آخر تمام معلول‌ها بايد حاضر باشند،
مادامي كه علّت‌العلل موجود است
و چون علّت‌العلل قديم است (يعني ازلي است و هميشه بوده است)
تمام معلول‌ها بايد باشند
و ديگر هيچ معلولي نبايد پديد آيد
و ديگر هيچ حركتي نبايد رخ دهد

پاره‌اي عرفا چيزي شبيه به اين را پذيرفته‌اند
ولي فلاسفه به روش‌هايي توجيه كرده‌اند
بعضي گفته‌اند: او عقل اول را خلق كرده است
و عقل اول، عقل دوم را
و يك سلسله‌اي درست كرده‌اند كه بگويند عالم ما را آن عقل آخري خلق كرده
كه او تغيير دارد و حركت دارد و بداء و اين حرف‌ها
متكلمين هم شبيه آن را در قالب مخلوقي به نام «مشيّت»
و مشيّت باري‌تعالي ساير خلق‌ها را بر عهده دارد
بعضي هم گفته‌اند چه اشكالي دارد اصلاً كه عالم قديم باشد
حدوث عالم لازم نيست حتماً تا ممكن بودن آن توجيه شود
شما اصلاً‌ معناي امكان را نفهميده‌ايد
چيزي مي‌تواند ممكن باشد و قديم هم باشد
چون در امكان تنها نياز شرط است، نه حدوث (يعني يك زماني نباشد و بعد هست شود)

اين دعواي حدوث و قِدم عالم زمان معصومين(ع) هم بود
و رواياتي در اين باب به دست ما رسيده است

اما سيدمنيرالدين(ره) عليّت را نفي كرد، بالكلّ!
و گفت...

[اين بحث خيلي ادامه دارد]


مطلب بعدي: حل مشكل جبر و اختيار ۷ مطلب قبلي: حل مشكل جبر و اختيار ۵

بازگشتنسخه محلّي از نوشته‌هاي وبلاگ شايد سخن حق سال نشر18نوشته‌هاي وبلاگ بر اساس سال برچسب‌ها35نوشته‌هاي وبلاگ بر اساس برچسب بيشترين نظر34نوشته‌هاي وبلاگ با بيشترين تعداد نظر مجموعه‌نوشته‌ها27پست‌هاي دنباله‌دار وبلاگ
صفحه اصليبازگشت به صفحه نخست سايت نوشته‌ها986طرح‌ها، برنامه‌ها و نوشته‌ها مكان‌ها75براي چه جاهايي نوشتم زمان‌ها30همه سال‌هايي كه نوشتم جستجودستيابي به نوشته‌ها از طريق جستجو وبلاگ1366با استفاده از سامانه پارسي‌بلاگ نماها2چند فيلم كوتاه از فعاليت‌ها آواها10تعدادي فايل صوتي براي شنيدن سايت‌ها23معرفي سايت‌هاي طراحي شده نرم‌افزارها36سورس نرم‌افزارهاي خودم معرفي6معرفي طراح سايت و آثار و سوابق كاري او فونت‌هاي فارسي60تعدادي قلم فارسي كه معمولاً در نوشته‌هايم استفاده شده است بايگاني وبلاگ1354نسخه محلّي از نوشته‌هاي وبلاگ خاندان موشّحبا استفاده از سامانه شجره‌ساز خاندان حضرت زادبا استفاده از سامانه شجره‌ساز فروشگاهدسترسی به غرفه محصولات فرهنگی
با اسكن باركد صفحه را باز كنيد
تماس پيامك ايميل ذخيره
®Movashah ©2018 - I.R.IRAN