نمودار ذكر حوادث آخر الزمان در خطبة النبيّ (ص)

سرشاخه‌هاي اصلي نمودار چنين است: زمان، راوي، موقعيت و كلام. عين متن روايت است، متن حديث، روات هشت نفر هستند كه نام‌هايشان در شاخه راوي ذكر شده، همان‌طور كه در صدر روايت آمده. موقعيت مربوط به شرايطي است كه رواي بيان كرده، توصيفي از فضاي صدور، در نهايت هم متن اصلي است، آن‌چه حضرت (ص) بيان فرموده‌اند، از اول تا آخر، كلمه به كلمه. ترجمه هر قسمت نيز در مقابل آن نمايش داده شده.

مي‌شود گفت سبك نويني در تحليل روايات است. اگر روزي بخواهيم احاديث را تحويل هوش مصنوعي بدهيم، به نحوي كه درك آن ماشيني شود، چاره‌اي جز اين نيست كه به شيوه‌اي مشابه اين نمودار آناليز شود.
علاقه شخصي بود كه مسبّب شد، تا بهتر توجه كنم به آن‌چه رسول خدا (ص) درباره آخر الزمان بيان فرموده‌اند، شايد چيزي شبيه به شرايطي كه ما اكنون در آن زندگي مي‌كنيم؛ علما كم شوند، توجه به دنيا زياد شود، صداها در مساجد زياد مي‌شود، ولي علم را زير پا مي‌گذارند، حرام را غنيمت مي‌دانند، بزرگان به كودكان رحم نمي‌كنند و كودكان بي‌شرم شوند، مردان خود را به لباس زنان زينت كنند و زنان بي‌حيا شوند. جرم‌ها آشكار مي‌شود و گناهان بزرگ آسان، مؤمن خوار و منافق گرامي. مساجد آباد است، ولي قلب‌ها خالي از ايمان. تضييع نماز، پيروي از شهوات، تمايل به هواپرستي، گرامي داشتن ثروتمندان، فروختن دين به دنيا. حكومت به دست زن‌ها مي‌افتد و كودكان بر منبرها مي‌نشينند. مردم به پدر و مادر بدي مي‌كنند، ولي به دوستانشان نيكي. زن با شوهر شريك تجاري مي‌شود، باران كم و بازارها به هم نزديك مي‌شود. مردها به مردها تمايل دارند و زن‌ها به زن‌ها. مساجد را مانند معابد يهود و نصارا تزيين مي‌كنند و قرآن‌ها را مي‌آرايند. ربا آشكار مي‌شود و طلاق فزوني مي‌گيرد.