به نام خدا

در پارسي‌بلاگمسأله شناخت ۷

يكشنبه ۳۰ شهريور ۱۳۹۹ - ۵:۰۰ صبح

اما
استاد حسيني
راهي در اين ميانه نشان مي‌دهد
مي‌گويد
بحث از صحيح و خطا غلط است
بحث اصلاً درباره انطباق علم و معلوم نيست
تطابق معنا ندارد
بلكه
واقعيت چيزي نيست جز نسبت‌ها
آن‌چه آب را آب مي‌كند
ذات آب نيست
حقيقت آب نيست
بلكه
نسبتي ميان اكسيژن و ئيدروژن است
آن‌چه اكسيژن را اكسيژن مي‌كند
ذات آن نيست
حقيقت آن نيست
ماهيت آن نيست
بلكه
نسبتي ميان پروتون‌ها و الكترون‌هاست
آن‌چه پروتون را پروتون كرده
ذات آن نيست
بلكه
نسبتي ميان سه كوارك آن است
ذرات بنيادي

بله
در اين نگاه
وقتي واقعيت چيزي جز نسبت‌ها نيست
و در ذهن هم
ما
نسبت‌ها را بين مفاهيم درك مي‌كنيم
حالا
اين نسبت‌هاي ذهني
با آن نسبت‌هاي خارجي تناسب دارند
اين تناسب را چطور مي‌فهميم؟
با آزمون
با مشاهده علمي
آزمايش كردن يعني

اما نظريه شهيد صدر
كه با احتمال
استقراء را علمي كرد
يقين‌آور
متفاوت از بوقلمون راسل است

راسل حرف ديگري دارد
او مي‌گويد
اتفاقاتي كه در خارج مي‌افتد
هر چقدر هم تكرار شود
دليل نمي‌شود كه رابطه عليّت بين آن‌ها برقرار باشد!

اين
براي نفي اصالت عليّت است
ركن مهمي
در دستگاه فلسفي اصالت وجود و اصالت ماهيت
عليّتِ مطلق
عليّتي كه قابل تخلّف نيست
جبري‌ست
و دائمي

بله
بوقلمون اشتباه كرده است
اين‌كه گمان كرده
ميان ساعت 9 شب و آمدن غذا رابطه عليّت هست
زيرا
بوقلمون آزمايش نكرده
دقت بفرماييد
بوقلمون مشاهده علمي انجام نداده
بوقلمون
ففط قضاوت كرده
قضاوتي ناشي از آن‌چه درك كرده
ولي
آزمون علمي متفاوت است

فرض كنيم ما جاي آن بوقلمون باشيم
دانشمند باشيم
نه يك حيوان ابله و سفيه
ما ابتدا نمونه آزمون تهيه مي‌كنيم
يك موردي كه تغييري در آن ندهيم
نمونه‌اي كه متغيّرهايش دست نخورده باشند
سپس
نمونه‌هاي ديگري بر مي‌داريم
و
در هر كدام
يكي از متغيّرها را تغيير مي‌دهيم

[ادامه دارد...]


مطلب بعدي: مسأله شناخت ۸ مطلب قبلي: مسأله شناخت ۶

بازگشتنسخه محلّي از نوشته‌هاي وبلاگ شايد سخن حق سال نشر18نوشته‌هاي وبلاگ بر اساس سال برچسب‌ها35نوشته‌هاي وبلاگ بر اساس برچسب بيشترين نظر34نوشته‌هاي وبلاگ با بيشترين تعداد نظر مجموعه‌نوشته‌ها27پست‌هاي دنباله‌دار وبلاگ
صفحه اصليبازگشت به صفحه نخست سايت نوشته‌ها986طرح‌ها، برنامه‌ها و نوشته‌ها مكان‌ها75براي چه جاهايي نوشتم زمان‌ها30همه سال‌هايي كه نوشتم جستجودستيابي به نوشته‌ها از طريق جستجو وبلاگ1366با استفاده از سامانه پارسي‌بلاگ نماها2چند فيلم كوتاه از فعاليت‌ها آواها10تعدادي فايل صوتي براي شنيدن سايت‌ها23معرفي سايت‌هاي طراحي شده نرم‌افزارها36سورس نرم‌افزارهاي خودم معرفي6معرفي طراح سايت و آثار و سوابق كاري او فونت‌هاي فارسي60تعدادي قلم فارسي كه معمولاً در نوشته‌هايم استفاده شده است بايگاني وبلاگ1354نسخه محلّي از نوشته‌هاي وبلاگ خاندان موشّحبا استفاده از سامانه شجره‌ساز خاندان حضرت زادبا استفاده از سامانه شجره‌ساز فروشگاهدسترسی به غرفه محصولات فرهنگی
با اسكن باركد صفحه را باز كنيد
تماس پيامك ايميل ذخيره
®Movashah ©2018 - I.R.IRAN